تعیین سن دریاچه‌های سدّی ناشی از رخداد زمین‌لغزش سیمره با استفاده از روش ترمولومینسانس

زمین‌لغزش‌های بزرگ‌مقیاس مخصوصاً آن‌هایی که باعث سد کردن مسیر رودخانه‌ها می‌شوند، از خطرناک‌ترین پدیده‌های طبیعی در مناطق کوهستانی همه جای جهان هستند. رخداد بزرگ‌ترین زمین‌لغزش دنیا بر سطح طاقدیس کبیرکوه در مسیر رودخانه‌های سیمره و کشکان، باعث مسدود شدن مسیر رودخانه ها و تشکیل دریاچه‌های سدی سیمره و جایدر شده است. هدف از این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه‌ای می‌باشد و با روش مشاهده‌ای، تاریخی و تحلیلی انجام‌شده است، بازسازی محدوده‌ی دریاچه‌های سدّی ناشی از رخداد زمین‌لغزش سیمره و تعیین سن آنها با روش ترمولومینسانس جهت تعیین زمان رخداد زمین لغزش سیمره و تشکیل دریاچه‌ها می‌باشد. مطالعات میدانی منطقه با کمک ابزارهای فیزیکی و مفهومی و روش‌های آزمایشگاهی منجر به شناخت لغزش‌های چهار مرحله‌ای در سطح طاقدیس کبیرکوه و متعاقب آن تشکیل دریاچه‌های چهارگانه در محدوده‌ی دره‌ی سیمره و دریاچه‌ی تک‌مرحله‌ای در محدوده‌ی دره‌ی کشکان شد.      یافته‌های تحقیق بر اساس تعیین سن هشت نمونه از رسوبات کف و سطح دریاچه‌های سیمره و جایدر با استفاده از روش ترمولومینسانس نشان می‌دهد که زمان رخداد زمین‌لغزش سیمره و تشکیل دریاچه‌ی اولیه سیمره 85000 سال پیش بوده است. دریاچه‌ی دوم سیمره در 16500 سال پیش، دریاچه‌ی سوم در 10500 و دریاچه‌ی چهارم در 10100 سال پیش تشکیل شده‌اند. بنابراین دره‌ی سیمره از 85000 سال پیش تا حدود 10000 سال پیش شاهد رخداد زمین‌لغزش‌های متوالی و شکل‌گیری 4 دریاچه بوده است. تعیین سن رسوبات پادگانه دریاچه‌ی جایدر حاکی از شکل‌گیری دریاچه‌ی جایدر همزمان با رخداد زمین‌لغزش اصلی سیمره و دریاچه‌ی اولیه‌ی سیمره در 85000 سال پیش و تخلیه‌ی آن در حدود 5000 سال پیش بوده است. بنابراین ماندگاری دریاچه‌ی جایدر حدود 80000 سال بوده است.